Bi‰t Çó là ÇiŠu thi‰u sót sao ngÜ©i ta không sºa ch»a ? Có lë sÓng quá ÇÀy Çû , quá tiŒn nghi không cÀn nÜÖng t¿a nhau nên tình lân bang không có chæng ?
NgÜ©i ViŒt Nam trái låi làng xóm không nh»ng thân tình nhÜ ru¶t thÎt , mà còn n¥ng hÖn n»a : "Bán anh em xa mua láng giŠng gÀn ". ñi xa vŠ gÀn ÇŠu có quà cáp cho nhau ; gi‡ chåp , cܧi xin lÓi xóm túm låi giúp Ç« , coi nhÜ viŒc nhà mình t§i gi‰t gà , gi‰t heo làm c‡ làm bàn ; Çau y‰u lÓi xóm thæm nom ; trong xóm có ngÜ©i ch‰t m†i ngÜ©i ljn phúng vi‰ng , ÇÜa Çám , Ƕi khæn tang 3 ngày nhÜ Ç‹ tang m¶t ngÜ©i thân quá vãng . Chính cái tình cäm th¡m thi‰t Ãy làm cho ngÜ©i ta không muÓn hay không th‹ xa lìa quê hÜÖng . Và cÛng chính tình cäm th¡m thi‰t Ãy ngÜ©i ViŒt tØ ngàn xÜa Çã xây d¿ng làng xã nhÜ m¶t thành lÛy vŠ chính trÎ , quân s¿ , nhÃt là vŠ væn hóa , m¶t thành lÛy bÃt khä xâm phåm giúp cho ngÜ©i ViŒt chÓng låi ÇÜ®c sÙc månh ÇÒng hoá tØ phÜÖng B¡c . Chúng tôi së trình bày vÃn ÇŠ này ª nh»ng trang sau . ñ‹ so sánh ( chÙ không phäi chê bai vì ngÜ©i MÏ có tinh thÀn c¶ng ÇÒng rÃt cao) , chúng ta thÃy ngÜ©i MÏ không có tình cäm tÓt ÇËp Çó . V§i ngÜ©i lÓi xóm g¥p nhau ' Hi ' m¶t ti‰ng là xong, ít có s¿ thân ái tÜÖng t¿ nhÜ chúng ta .
Tình bån bè ÇÓi v§i h† cÛng rÃt gi§i hån . Bån h†c , bån cùng sª khi h‰t h†c , h‰t làm thì tình bån cÛng h‰t . NgÜ©i ViŒt trái låi Çã tØng có nh»ng sinh hoåt , quen bi‰t nhau thì luôn luôn coi nhau nhÜ bån . Ngày xÜa h†c ch» nho vì không phân l§p rõ ràng nhÜ ngày nay nên ngÜ©i ljn th† giáo trܧc hay ngÜ©i hÖn tu°i là anh , nh»ng ngÜ©i khác là em coi nhau nhÜ trong m¶t gia Çình . Ngày nay dù tän mån nÖi xÙ ngÜ©i , nh»ng h†c sinh cùng trÜ©ng trên kh¡p næm châu thÜ©ng t° chÙc thành nh»ng h¶i ái h»u . H† vÜ®t hàng chøc ngàn cây sÓ, mÃt thì gi© và tÓn kém tiŠn båc t§i g¥p bån bè m¶t , hai næm m¶t lÀn Ç‹ ôn låi nh»ng k› niŒm th©i c¡p sách t§i trÜ©ng và thoä tình nh§ thÀy, nh§ bån . TruyŒn LÜu Bình - DÜÖng LÍ giúp Ç« nhau chí tình là m¶t truyŒn trong sách vª nhÜng trong th¿c t‰ có nh»ng tình bån th¡m thi‰t Çi‹n hình là tình bån cûa Cø NguyÍn Khuy‰n v§i Cø DÜÖng Khuê . Cø NguyÍn lo l¡ng cho bån khi g¥p tai nån :
Ai lên nh¡n hÕi bác Châu CÀu ,
Løt l¶i næm nay bác ª Çâu ?
MÃy ° l®n con rày l§n bé ?
Vài gian n‰p cái ngÆp nông sâu ? . . .
Khi cø DÜÖng mÃt , cø Nguy‹n khóc bån m¶t cách chân tình :
Bác DÜÖng thôi Çã thôi rÒi ,
Nܧc mây man mác ngÆm ngùi lòng ta . . .
RÜ®u ngon không có bån hiŠn ,
Không mua không phäi không tiŠn không mua !
Trܧc cø NguyÍn Khuy‰n có cø Phan thanh Giän ÇÆu ti‰n sï , làm quan t§i Kinh LÜ®c ñåi ThÀn mà khi vŠ thæm ngÜ©i bån quê mùa th©i thÖ Ãu cø b¡t quân lính Çóng tØ Ç¢ng xa rÒi thay quÀn áo thÜ©ng dân ljn thæm bån . ThÆt là cao quí !
Tình bån cûa ngÜ©i ViŒt không khác gì tình anh em vì h† cùng chia sÈ v§i nhau lúc vui , lúc buÒn , giúp Ç« nhau khi hoån nån . Nhà có cܧi xin m©i bån chung vui , có tang ma bån ljn giúp Ç« chia buÒn , bån ch‰t t§i lÍ và Ƕi khæn tang . Ngay cä bån ÇÒng nghiŒp cÛng vÆy , Ç°i Çi xa vÅn còn quy‰n luy‰n thÖ t© thæm hÕi . Trong sª ai có tang ma cä sª t§i chia buÒn , phúng Çi‰u , Çi ÇÜa Çám .
Ÿ MÏ trong nh»ng trÜ©ng h®p Ãy ngÜ©i ta gom tiŠn mua tÃm thi‰p (card) m†i ngÜ©i kš vào ÇÃy rÒi chuy‹n giao th‰ là xong . Tình cäm ª xÙ kÏ nghŒ cÛng bÎ kÏ nghŒ hoá , ngÜ©i ta vùi ÇÀu vào công viŒc và công viŒc trên h‰t . Business is business !
Nh© nh»ng tình cäm Ãy ngÜ©i ViŒt luôn luôn thÜÖng yêu và Çùm b†c nhau tåo ra tinh thÀn Çoàn k‰t khi g¥p nguy khÓn . HiŒn tÜ®ng phân ly, chia rë hiŒn nay chÌ là m¶t giai Çoån khûng hoäng Ç¥c biŒt rÃt Çáng buÒn . Chúng tôi së ÇŠ cÆp ljn sau .
No comments:
Post a Comment